T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Gelir İdaresi Başkanlığı
Gelir Vergisi Sirküleri/93
Konusu |
:Vergilendirmede gerçek
usulden basit usule geçme |
Tarihi |
: 18/12/2013 |
Sayısı |
: GVK-93/2013-8/ Basit
Usulde Vergilendirme-11 |
İlgili olduğu maddeler |
: Gelir Vergisi Kanunu
Madde 46, 47, 48,51 ve Geç.Mad.81 |
İlgili olduğu kazanç türleri |
: Gerçek ve Basit Usulde
Ticari Kazançlar |
1. Giriş
31/5/2012 tarihli ve 6322 sayılı Kanunla yapılan
düzenlemeyle, gerçek usulde vergilendirilen mükelleflerden, belirli
şartları sağlayanlara basit usule geçme imkânı tanınmıştır.
Konu ile ilgili usul ve esaslara, 193 sayılı Gelir
Vergisi Kanununun 46 ncı maddesinin son fıkrasında yer alan; "Bu
maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye
Bakanlığı yetkilidir." hükmü uyarınca, 27/7/2012 tarihli ve 28366
sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 283 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel
Tebliğinde yer verilmiştir.
Konuya ilişkin ilave açıklamalar bu Sirkülerin konusunu
oluşturmaktadır.
2. Vergi dairesine yazılı talepte bulunma
süresi ve vergi dairesince yapılacak işlemler
Gelir Vergisi Kanununun 47 nci maddesinde yazılı
şartları topluca taşıyan ve arka arkaya son iki yıl alış, satış ve/veya
hâsılat tutarlarının her biri aynı Kanunun 48 inci maddesinde yazılı
hadlerden düşük olan gerçek usule tabi mükellefler, bu şartın
gerçekleşmesini izleyen yılın Ocak ayının başından otuz birinci günü
akşamına kadar yazılı olarak bağlı bulundukları vergi dairesine
başvurmaları halinde basit usulde vergilendirmeye geçebileceklerdir.
Söz konusu mükelleflerin, anılan Kanunun 51 inci
maddesinde belirtilen faaliyetlerde bulunmaması ve diğer şartları da
topluca taşımaları gerekmektedir.
Gerçek usulden basit usule geçmeye ilişkin olarak bağlı
bulundukları vergi dairesine bir dilekçe ile başvuruda bulunanların
mükellefiyet şekli, Ocak ayı başından itibaren basit usul olarak tesis
edilecektir. Başvuruda bulunan mükelleflerin 2013 takvim yılına
ilişkin alış, satış ve/veya hasılat tutarları dışındaki şartları taşıyıp
taşımadığı kontrol edilecektir. 2013 takvim yılına ilişkin alış, satış
ve/veya hasılat tutarlarının kontrolünün ise beyanname verilmesinden sonra
yapılacağı tabiidir.
Vergi daireleri mükellefiyet tespitine yönelik
çalışmaları öncelikle tamamlayacaklardır. Mükellefiyet şekli değiştirilen
mükelleflerin, söz konusu şartları taşımadığının vergi dairelerince tespit
edilmesi halinde, basit usulde mükellefiyetin tesis edildiği Ocak ayı
başı itibariyle gerçek usulde vergilendirilmelerine devam edilecek
olup, gerçek usulde vergilendirmeye ilişkin yükümlülüklerini yerine
getirmeyenler hakkında cezalı işlem yapılacağı tabiidir.
Örnek: Gerçek usulde vergilendirilen mükellef (A)'nın
2012 ve 2013 takvim yıllarına ait alış ve satış tutarlarının her ikisi de
Gelir Vergisi Kanununun 48 inci maddesinde yer alan hadlerin altında
gerçekleşmiştir. Mükellef (A), anılan Kanunun 51 inci maddesinde sayılan
faaliyetlerde bulunmamakta olup, basit usule tabi olmaya ilişkin tüm
şartları taşımaktadır.
Mükellef (A), 27/1/2014 tarihli dilekçesi ile bağlı
olduğu vergi dairesine başvurarak 1/1/2014 tarihinden itibaren basit
usulde vergilendirilme talebinde bulunmuştur. Mükellef (A)'nın
mükellefiyeti, talebi üzerine 1/1/2014 tarihinden itibaren basit usul
olarak tesis edilecektir.
Diğer taraftan, gerçek usulden basit usule geçmeye
ilişkin şartları ve basit usulde vergilendirmenin diğer şartlarını topluca
taşıdığı halde izleyen yılın Ocak ayının başından otuz birinci günü
akşamına kadar basit usulde vergilendirmeye geçmek için yazılı olarak
başvuruda bulunmayan gerçek usule tabi mükelleflerin, kendi istekleri ile
gerçek usulde vergilendirmeyi seçtikleri kabul edilerek bu usulde
vergilendirilmelerine devam edilecektir.
3. Gerçek usulden basit usule geçecek
mükelleflerin amortisman uygulaması
6/12/1998 tarihli ve 23545 sayılı Resmi Gazete'de
yayımlanan 215 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin 32 nci
paragrafında, basit usulde vergilendirilen mükelleflerin kullandıkları
sabit kıymetleri gider yazamayacakları ve amortismana tabi tutamayacakları
belirtilmiştir.
Konu ile ilgili açıklamaların yapıldığı 30/12/1999
tarihli ve 23922 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 230 Seri No'lu Gelir
Vergisi Genel Tebliğinde ise basit usulde vergilendirilen mükelleflerin
taşıt ve diğer sabit kıymetlerini satmaları dolayısıyla fatura düzenleme
yükümlülüklerinin bulunmadığı, bu mükelleflerce yapılan taşıt satışının
noter satış sözleşmesi ile diğer sabit kıymet satışlarının ise gider
pusulası düzenlenerek tevsik edilmesinin mümkün bulunduğu açıklanmıştır.
Buna göre, gerçek usulden basit usule geçecek
mükellefler, basit usulde vergilendirmeye başladıkları tarih itibariyle
ellerinde bulunan sabit kıymetleri için amortisman uygulaması ve belge
düzeni yönünden 215 ve 230 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliğlerinde
belirtilen esaslar dahilinde işlem yapacaklardır.
4. Diğer hususlar
-İşe başlanılan yıla ilişkin kıst dönem, iki yıllık
süre hesabında dikkate alınacak olup, kıst dönemde ve takip eden dönemde
elde edilen alış, satış ve/veya hâsılat tutarları Gelir Vergisi Kanununun
48 inci maddesinde yer alan ilgili yıl hadleri ile karşılaştırılacaktır.
- Gerçek usulde vergilendirildiği veya
vergilendirilmesi gerektiği faaliyetini 1/1/2012 tarihi ve sonra terk eden
mükellefler terk tarihini takip eden yılın başından itibaren iki yıl
geçmedikçe basit usulden yararlanamayacaklardır.
-Gerçek usulden basit usule geçecek mükelleflerin
gerçek usuldeki ticari kazançlarının, işletme hesabı esasına göre veya
bilanço esasına göre tespit edilmesinin bir önemi bulunmamaktadır.