Mükellefler bu kısımda yazılı maksat ve esaslara uymak şartiyle,
defterlerini ve muhasebelerini işlerinin bünyesine uygun olarak diledikleri
usul ve tarzda tanzim etmekte serbesttirler. Ancak, Maliye Bakanlığı;
muhasebe standartları, tek düzen hesap planı ve mali tabloların
çıkarılmasına ilişkin usul ve esasları tespit etmeye, bunları mükellef,
şirket ve işletme türleri itibariyle uygulatmaya ve buna ilişkin diğer usul
ve esasları belirlemeye yetkilidir.
Ticaret Kanununun ticari defterler hakkındaki hükümleri mahfuzdur.
Maliye Bakanlığı, muhasebe kayıtlarını bilgisayar programları aracılığıyla
izleyen mükellefler ile bu bilgisayar programlarını üreten gerçek ve tüzel
kişilerce uyulması gereken kuralları ve bilgisayar programlarının içermesi
gereken asgarî hususlar ile standartları ve uygulamaya ilişkin usul ve
esasları belirlemeye yetkilidir.
Kayıt nizamı
Defterlerin Mürekkeple Yazılacağı
Bu kanuna göre tutulması mecburi defterler mürekkeple veya makine ile
yazılır. Kopye kağıdı kullanılması ve ıstampa ve sair damga aletleriyle
kopye konulması da caizdir.
Bilumum defterlerde hesaplar kapatılıncaya kadar toplamlar geçici olarak
kurşun kalemi ile yapılabilir. |
Yanlış Kayıtların Düzeltilmesi
Yevmiye defteri maddelerinde yapılan yanlışlar ancak muhasebe
kaidelerine göre düzeltilebilir. Diğer bilumum defter ve kayıtlara rakam
ve yazılar yanlış yazıldığı takdirde düzeltmeler ancak yanlış rakam ve
yazı okunacak şekilde çizilmek, üst veya yan tarafına veyahut ilgili
bulunduğu hesaba doğrusu yazılmak suretiyle yapılabilir.
Defterlere geçirilen bir kaydı kazımak, çizmek veya silmek suretiyle
okunamaz bir hale getirmek yasaktır. |
Boş Satır Bırakılamıyacağı, Sayfaların Yok Edilemiyeceği
Defterlerde kayıtlar arasında usulen yazılmaya mahsus olan satırlar,
çizilmeksizin boş bırakılamaz ve atlanamaz.
Ciltli defterlerde, defter sayfaları ciltten koparılamaz. Tasdikli
müteharrik yapraklarda bu yaprakların sırası bozulamaz ve bunlar
yırtılamaz. |
Kayıt Zamanı
Muameleler defterlere zamanında kaydedilir. şöyle ki:
a) Muamelelerin işin hacmine ve icabına uygun olarak muhasebenin intizam
ve vuzuhunu bozmayacak bir zaman zarfında kaydedilmesi şarttır. Bu gibi
kayıtların on günden fazla geciktirilmesi caiz değildir.
b) Kayıtlarını devamlı olarak muhasebe fişleri, primanota ve bordro gibi
yetkili amirlerin imza ve parafını taşıyan mazbut vesikalara dayanarak
yürüten müesseselerde, muamelelerin bunlara işlenmesi, deftere işlenmesi
hükmündedir. Ancak bu kayıtlar, muamelelerin esas defterlere 45 günden
daha geç intikal ettirilmesine cevaz vermez.
c) Günlük kasa, günlük perakende satış ve hasılat defterleri ile serbest
meslek kazanç defterine muameleler günü gününe kaydedilir. |
Kaynak.VUK Madde 171-172-173-174-175-216-217-218-219 |